Empati nedir ve nasıl yapılır.?
Empati deyince aklımıza kişilerin veya başka bir kişinin istek ve duygularını anlayabilmesi başka bir kimsenin halini kavrayabilmesi eşduyum duygudaşlık da diyebiliriz.
Kendimizi bir kişinin yerine koyup onun bulunduğu durumu ruh halini anlayabilmek olarak da tanımlayabiliriz.
Empati yaptım diyebilmemiz için, kendimize gerçekten o kişinin yerine koyabilmek herhangi bir olayın benim başıma gelmiş olsaydı diye düşünerek, empati yaptığımız kişiyi doğru anlayabilmemiz çok önemlidir.
Karşı tarafın nasıl bir ruh hali içerisinde ve tutum içerisinde olduğunu doğru anlamamız gerekiyor. Kısacası sempati olayı karşı tarafı zihniyeti ile düşünmekle alakalı da olabiliyor diyebiliyoruz önce kendimizi karşı tarafın yerine koyacağız doğru algıla yapacağız ve bunları karşı tarafa yansıtacağız.
Yansıtma olayını jest ve mimiklerimizle anlatabiliriz.
Bazen bir bakışla, bazen bir duruş, bazen de bunları sözlü iletişimde yapabilir, gözlerimizde de ifade edebiliriz.
Empati yapmak, biz insanları gereksiz hırslarından ve Kibirlerinden arındıran bir şeydir.
Kendimizi başkasının yerine koyarak diğer insanlarla denk olduğumuzu hissederiz.
Diğer insanların hissettiklerini hissetmeye çalışarak, kendimiz de olan ego'yu törpülenmiş oluruz. Bunlarda bizim ilişkilerimizi güçlendirmiş oluyor.
Örneğin, merhamet duygumuzu güçlendirebiliriz. Yardım edebilme yeteneğimizi güçlendirebiliriz. Kişinin ihtiyacı olan yardımı yaparak karşı tarafı sevmemize ve saygı duymamıza sebep olmuş oluruz. Bunun sonucunda da insanlarda bize bizim onlara davrandığımız gibi anlayışlı ve sempatik davranmaya çalışabilirler.
Aslında empati iki taraf için de yararlı bir yetenek diyebiliriz. Empati yeteneğimiz, bizlere İlk başlarda doğumda anne ile kurduğumuz bağlar alakalı bir şeydir.
Bir çocuğun ihtiyaçlarının ne kadar ve nasıl karşılandı o kişinin empati yeteneğini belirlemiş oluyor Örneğin, bir çocuğun sevgi, saygı İlgi ve takdirde, ona ya beslenmeye, altını temizlemeye gibi ne kadar çok ihtiyacı karşılanıyorsa, çocuklar şöyle bir düşünceye sahip olabilirler.
Ben anlaşılıyorum diye düşünüp anlaşılmayı öğrenebilir.
Böylece ilerleyen zamanlarda karşısındakini anlamaya başlıyor.
Bunun aksi de bir çocuk çok fazla eleştiriliyorsa, ihtiyaçları karşılanmıyorsa, sevgi, ilgi, şefkat gösterilmiyorsa, bu çocuğun da empati yeteneğinden yoksun olarak hayata devam edebiliyor.
Empati yeteneğinden yoksun olan çocuk, ileride ilgi, şefkat sevgiden yoksun büyüdüğü için tamamı ile kendisini bırakıp karşısındaki kişi için yaşamaya başlıyor ve hiçbir şekilde karşı tarafı anlamamış olup karşı tarafa duyarsız oluyor.
Bunun akabinde de insan ilişkileri, yalnızlık, umutsuzluk, çaresizlik olarak yansıyor ve ileride depresyonlara neden olmuş olabiliyor.
Sonunda bu durumlar narşizme kadar gidebiliyor.
Sadece kendini düşünen, hiçbir şekilde hatalarını kabul etmeyen, sosyal kişilik bozukluğu ortaya çıkabiliyor.
Tüm bunların nedenleri ise empati yoksunluğu oluyor.
Aslında empati dediğimiz şey, insan hayatında çok hayatı görev üstlenmiş sayılıyor.
Empati yeteneğini geliştirmek için en önemli şart, iyi bir dinleyici olabilmek, karşı tarafı anlayabilmek için onu dinlememiz gerekiyor.
Önyargılarımızdan sıyrılıp, kişisel eleştirilerimize girmeden onun içinde bulunduğu durumlarda, kendimizi bir bağlantıya sokmadan, dinleyici olmak empati kurmak için çok faydalı bir neden sayılabiliyor.
Bir de karşı tarafı anlayabilmek için soru sormalıyız.
Karşımızdaki ne diyor ne düşünüyor, içinde bulunduğu ortam nasıl bir ortam diye soru sormaktan kaçınmamalıyız.
Bunun yanı sıra sabırlı olmamız da çok önem taşıyabiliyor.
Yeri geliyor, bazen insanlar sürekli empati yapmaktan hoşnut olmayabiliyor.
En faydalı şey kitap okumak, roman okumak o kitaptaki insanların karakterlerini duygularını, hislerini anlamak adına Empati yapmak bizler için hayatımıza çok büyük önem sağlamış oluyor..Gülten Abacı