Kalandar,
Yüzyıllardır kutlanan,
Önemli
Geleneklerden biridir…
Miladi takvimden,
13 gün
Sonra gelen Rumi takvimde
Yılbaşı gecesi olarak, kutlanılır…
Ocak ayının
13. akşamı kutlanan
Kalandar,
Hıristiyanların kutladığı
Cadılar Bayramı ile
Benzeştiği için,
Genellikle onunla kıyaslanır…
Ancak
Kalandar,
Rumlarla bir arada
Barış içinde, kardeş gibi geçinen,
Müslüman ve
Türklerinde kutladığı güzel bir gelenektir…
Türk toprakları
Ve
Bayrağı altında yaşayan
Gayrimüslimlerden,
Ermeni ve Rumlarla beraber yaşayan
Türkler,
Onların kabul edilecek
Bazı geleneklerini,
Sürdürmeye devam etmişler
Ve
Kalandar da,
Bunlardan biridir…
Türk Milleti,
Mübadelede Yunanistan’a giden
Rumlara üzülüp,
Yine
Görüşmeye devam ederken,
Hainlikleri
Arşı aşmış olan,
Ermenilerle bütün bağlarını koparmıştı…
Kalandar’ın kutlandığı
Bu gece,
Yeni yılın girmesi,
Tiyatro,
Horon oynanarak,
Maniler,
Türküler söylenerek kutlanılmıştı…
Ayrıca
Bu geceye özgü
Önemli bazı gelenekler,
Toplumları
Birleştirici ve
Birbirine kaynaştırma, özelliği taşır…
Yeni yılın
Bolluk, bereket,
Canlılık, çoğalma gibi
Güzel şeyleri getirmesi istendiği için,
Kötülük ve
Hüznü geride bıraktığından,
Kalandar’ a,
Özel önem verilmiştir…
Kalandar’ın olduğu gün içinde
Erken kalkılıp,
Kapı ve
Pencereler açılır…
Çünkü
Bereket ve bolluk meleklerinin
Evlere,
Geleceğine inanılır…
O güne özel,
Karalahana dolması,
Turşu Kavurması,
Kabak tatlısı, kuymak,
Mısır ekmeği, kalandar çöreği,
Hamsi kuşu,
Hamsili ekmek
Ve
Hamsili pilav gibi
Yöresel yemekler hazırlanılır…
Köy gibi yerlerde
Her evden mısır getirilip,
Büyük kazanlarda pişirilerek, yenirdi…
Tam kışın ortası olduğu için
Yemekler
Yenildikten sonra,
Büyük bir ateş yakılarak,
Ateşin başında eğlenceler başlardı…
…
İşte
Bunlardan başka Kalandar’ da
“Torba atmak”,
“Kalandar’da ev gezmesi” de denilen,
Başka bir adet vardır…
Yüzünü,
Gözünü örterek
Evlerin kapısı çalınır
Ve
Bir şeyler vermesi için kapının önüne
Bir torba koyulur…
Bu torbaya
Evde bulunan yiyecek
Ve
Meyvelerden koyularak,
Torbanın ipi hafifçe çekilirdi…
Yiyecek ve
Meyveleri alan çocuklar
Sevinerek giderdi…
Ancak
Bazı muzip kişiler,
Paçavra,
Kül gibi işe yaramaz şeyleri
Torbaya koyarak, gülüp geçilirdi…
…
Sosyal medyada
Bir video seyrediyorum…
Trabzon sokaklarında
Kostüm giymiş
15-20 kişilik bir gurup,
Gelenekleri yaşatmak için
Dükkân dükkân dolaşıp, torba atıyorlardı…
Bir müşterinin
Çekmiş olduğu bu videoda,
ÜSTAD Pastanesi
Meydan şubesine de torba atılıyor…
ÜSTAD Pastanesi sahibi
Oktay Kaplan,
Bu gurubun isteğine duyarsız kalmıyor…
Atılan
Büyükçe torbayı,
Pasta,
Tatlı ve çörekle dolduruyor…
Kostümlü
Bu gurup ise
Attıkları torbanın dolmasından
Çok memnun kalıyorlar…
ÜSTAD Pastanesi sahibi
Oktay Kaplan’a,
Maniler,
Türküler söyleyerek,
Memnuniyetlerini bildiriyorlar…
Güzel olan her şey gibi
Kalandar’ı
Ve
Güzel olan böyle etkinlikleri,
Unutturmayan insanlar
İyi ki var…
18.01.2022
Rahman AYHAN
Araştırmacı Yazar